همه
۱۳۹۷/۰۶/۲۵

شکفتن علم کلام اسلامی: یوزف فان اس (بخش اول)

یوزف فان اس[۱]، استاد و اسلام‌پژوه آلمانی، مشهورترین محقق معاصر در زمینۀ علم کلام کلاسیک و الهیات اسلامی تلقی می‌شود. شکفتن علم کلام اسلامی، عنوان کتاب […]
۱۳۹۷/۰۶/۱۰

زمینه های دوام مذهب جعفری

زمینه های دوام مذهب جعفری  دوره ی زندگی امام صادق علیه السلام، روزگاری است که در آن شکل گیری مذاهب آغاز شده است و نقطه ی […]
۱۳۹۷/۰۵/۱۱

سنت شفاهی در دین یهودی و مسیحی

پيشينه ای نزديک به حديث در سنت يهود را می توان در اگّاده يا هگاده جستجو کرد که از نظر لغوی به معنای حکايت و داستان است (ياسترو، I/11). اگاده در عرض هلاخه يکی از دو بخش اصلی از سنت ربانی يا تلمود را تشکيل می دهد. در سنت تلمودی، برخلاف هلاخه که شامل مباحث حقوقی و اخلاقی دانسته می شود، اگاده می تواند شامل هر موضوعی جز مباحث حقوقی باشد (استراک، 201بب) و اين مجموع تلمود است که می تواند با حديث اسلامی مقايسه شود. به تعبير ديگر همسنگی اگاده با حديث، بيشتر جنبه ی ريشه شناسی واژه و همسنگی تلمود با حديث، برآمده از محتوای تعاليم است.
۱۳۹۷/۰۳/۱۵

تعذیب یهود در قرون وسطی: مطالعه تطبیقی مارک کوهن درباره وضعیت زندگی یهود در سرزمین‌های مسیحی و اسلامی

بیشتر از یک سال پیش کتاب مشهور مارک کوهن ـ استاد دانشگاه پرینستون ـ درخصوص شکنجه و تعذیب یهودیان در قرون وسطی را مطاله نمودم. وی […]
۱۳۹۷/۰۳/۱۵

ضرورت بازسازی تاریخ فرهنگی مقبره بقیع به مثابه یک زیارتگاه کهن اسلامی

باید مقبره بقیع را یکی از کهن‌ترین مقبره های شناخته شده در جهان اسلام دانست. گرچه این مقبره در تاریخ فکر و فرهنگ مسلمانان به خصوص […]
۱۳۹۷/۰۳/۱۴

روایتی از نحوه تعامل شیعیان و بقیع شریف

قبرستان بقیع بی‌تردید مقدس‌ترین قبرستان نزد مسلمانان از زمان شکل‌گیری جامعه اسلامی پس از مهاجرت رسول خدا (ص) به مدینه منوره تا زمان حاضر بوده است. […]
۱۳۹۶/۰۷/۲۰

جایگاه آستان قدس رضوی در گردآوری و حفاظت از مصحف ­های نفیس

کتابخانة آستان قدس رضوی از کهن­‌ترین و غنی­ترین گنیجینه ­های نُسخ اسلامی است که شکل­گیری ­اش را می‌توان به نخستین سال­های پس از شهادت امام علی بن موسی ­الرضا (ع) نسبت داد.

۱۳۹۶/۰۳/۱۶

عصب شناسی الهیات و  نقشِ آن در شناختِ ادراکِ مفسرانه

عصب شناسی یکی از مهمترینِ علومِ شناختی محسوب میشود. در اواخر دهۀ 50 قرن بیستم شاهد دست-آوردهای اساسی ای در عصب شناسیِ شناختی بودیم.

۱۳۹۶/۰۲/۱۸

حدیث و نقد تاریخی

با گسترش علوم انسانی معاصر و پدید آمدن روش‌های نوین نقد، معیارها و روش‌های جدیدی در نقد حدیث پدید آمده است. در رهیافت‌های نوین، نقد حدیث صرفاً به معنای جدا کردن حدیث صحیح از ضعیف نیست، بلکه نقد مفهومی گسترده‌تر دارد و به «مطالعه»، «تحلیل» و «تفسیر» متون شباهت پیدا می‌کند.

۱۳۹۶/۰۱/۲۲

تأملی زبان­شناختی در مسأله زبان قرآن

مطالعه کتابی در باب تاریخ زبانشناسی اوراقی انباشته از اعلام، اقسام و ارقام را پیش روی می­نهد که چه بسا خواننده­ی کم حوصله را بی تاب کند

۱۳۹۶/۰۱/۱۵

صدوق و مفید در «بحار الانوار» مجلسی – بخش دوم

به کوشش محمدرضا معینی

با توجّه به آنچه گذشت، اینک به بررسی موارد مهمّ‌ اختلاف‌ رأی صدوق و مفید، و نیز نظر و داوری مجلسی در این‌باره، می‌پردازیم:

۱۳۹۶/۰۱/۰۵

لایه های معناشناختی متن(۲): کارکردِ الگوی چامسکی در مطالعات قرآنی

در بخش اول این یادداشت به دو نگرش متفاوت به متن پرداختیم: نگاه تک ­لایه ­ای و نگاه چندلایه ­ای. همچنین بیان کردیم که نگاه تک لایه­ ای با انقلاب معناشناختیِ چامسکی به شکل ویژه ای مطرح گردد

۱۳۹۵/۱۲/۱۶

جریان پرهیز از تفسیر و گریز به تدبر(۳): ملاحظات تدبرگرایی در تفسیر قرآن

به کوشش مرتضی سلمان نژاد

1. توجه به مباني اوليه فهم قرآن

نكته‌ مهمي که در رابطه با تفسير تدبري و گسست گرايي قابل ملاحظه است اينکه اين مفسرين ابتدا بايد چند مسئله کليدي و اساسي را براي خودشان حل کنند مانند: خودبسندگي قرآن در فهم، نظريه محكم و متشابه در قرآن و عرفي بودن زبان قرآن.

۱۳۹۵/۱۲/۱۰

من و تو در جهانی سیّال- بخش دوم: معضلات پیش روی اسلام در آمریکای شمالی

برگردان اشکان بحرانی؛ دانشگاه وندربیلت، ایالات متحده آمریکا

مشارکت و حضور در رسانه ها و فراورده های فرهنگی

مسلمانان امریکایی پرشتاب ترین گروه در حال رشد شهروندان در ایالات متحده را تشکیل می-دهند. در 1970، فقط 100000 مسلمان در امریکا بودند. تا سال 2006، تخمین های دقیق این شمار را بیش از شش میلیون نفر می داند. این رشد 60 برابری در اندکی بیش از 30 سال، موفقیتی خارق العاده را نشان می دهد.

۱۳۹۵/۱۲/۰۲

وضعیت استثنایی (۴): بررسی مفهوم “وضعیت استثنایی” در قانون اساسی فرانسه، آلمان و ایتالیا

بازگردان از لیلا چمن خواه

فرانسه

قانون اساسیِ فرانسۀ سال های جنگ جهانی دوم، مادۀ 16 وضعیت استثنایی را، که پیش تر دوگُل پیشنهادش را داده بود، تنظیم و قاعده مند کرد. مادۀ مزبور ناظر بر این بود که رئیس جمهور می تواند در موارد ذیل همۀ اقدامات لازم را انجام دهد.