Tomat AndishehTomat AndishehTomat AndishehTomat Andisheh
  • خانه –
  • جستارها و یادداشت ها –
    • صفحات پژوهشگران
            • آستانگی
            • آگورا
            • اتوپیا
            • اسلام‌ پژوهی
            • افق مبین
            • بیاض: یادداشت هایی در مردم شناسی شیعه
            • تاریخ اندیشۀ دینی
            • تاریخ‌نگاری
            • تلفیق دانش
            • جستارهای تاریخی
            • حبه‌های نقره فام
            • خوانشها
            • خیلی گذشته، خیلی حالا
            • زبان و ادبیات قرآن
            • شاه شوریده‌سران
            • طاوس
            • سایر نویسندگان
            • فرهنگ روش
            • محمدرضا عشوری مقدم
            • مدهامّتان
            • مطالعات فرهنگ رضوی
            • مهر داد
            • مواسات
            • میراث مکتوب شیعه
            • واژه ها و معناها
            • پیشینه
            • گزارش کتاب تاریخ
    • موضوعات
          • ادب و هنر
          • اقتصاد و مدیریت
          • تاریخ و نسخ خطی
          • زبان‌شناسی
          • شیعه‌شناسی و ایران­‌شناسی
          • علوم اجتماعی
          • علوم سیاسی و ارتباطات
          • فقه و حقوق
          • فلسفه و روش‌شناسی علوم انسانی
          • مردم­‌شناسی و مطالعات فرهنگی
          • مطالعات ادیان و اسلامی
          • مطالعات قرآنی
  • فرصت‌های آکادمیک –
    • کشور –
          • آذربایجان
          • آفریقای جنوبی
          • آلبانی
          • آلمان
          • آمریکا
          • اتریش
          • اردن
          • ارمنستان
          • ازبکستان
          • اسپانیا
          • استرالیا
          • استونی
          • اسکاتلند
          • اسلواکی
          • اسلوونی
          • افغانستان
          • الجزائر
          • امارات متحده عربی
          • اندونزی
          • انگلستان
          • اوکراین
          • اوگاندا
          • ایتالیا
          • ایران
          • ایرلند
          • ایرلند شمالی
          • بروئنی
          • بلژیک
          • بلغارستان
          • بوسنی و هرزگوین
          • پاکستان
          • پرتغال
          • تایلند
          • تایوان
          • ترکیه
          • تونس
          • جمهوری آذربایجان
          • جمهوری چک
          • چین
          • دانمارک
          • روسیه
          • رومانی
          • ژاپن
          • سنگاپور
          • سوئد
          • سوئیس
          • سودان
          • عراق
          • عربستان
          • عمان
          • فرانسه
          • فنلاند
          • قرقیزستان
          • قزاقستان
          • قطر
          • کانادا
          • کره‌جنوبی
          • کرواسی
          • کویت
          • گرجستان
          • لبنان
          • لهستان
          • لوکزامبورگ
          • مالت
          • مالزی
          • مجارستان
          • مراکش
          • مصر
          • مغرب
          • مقدونیه
          • مکزیک
          • نروژ
          • نیوزیلند
          • هلند
          • هند
          • هندوستان
          • هنگ‌کنگ
          • ولز
          • ونزوئلا
          • یونان
    • موضوع –
          • مطالعات قرآنی
          • زبان‌شناسی
          • فقه و حقوق
          • فلسفه و روش شناسی علوم انسانی
          • شیعه‌شناسی و ایران­‌شناسی
          • اقتصاد و مدیریت
          • ادب و هنر
          • مطالعات منطقه‌ای
          • تاریخ و نسخ خطی
          • علوم سیاسی و ارتباطات
          • مردم­‌شناسی و مطالعات فرهنگی
          • علوم اجتماعی
          • مطالعات ادیان و اسلام
    • گونه –
          • استاد مدعو استادی موقت در دانشگاه (Non-Tenure Track Professorship/lecturer/instructor)موقعیتی تدریسی در دانشگاه است که بر اساس نیاز دانشگاه به مدرسی در زمینه‌ای خاص، تعریف می‌شود. این موقعیت تدریسی مدت زمان مشخصی دارد و در این مدت، استاد موقت به تدریس در زمینه مورد نظر دانشگاه می‌پردازد و بعد از پایان مدت تحصیل، دانشگاه تعهدی نسبت به وی ندارد. این استاد در زمان تدریس در دانشگاه ماهانه حقوق دریافت می‌کند.
          • اعلام برنامه دکتریبرنامه ای که دانشجو با شرکت در آن موفق به اخذ درجه دکتری (PhD) می‌شود. این برنامه در کشورهای اروپایی و استرالیا دست کم سه‌ سال و غالبا فاقد درس‌های اجباری است. درمواردی که چنین چیزی ـ یعنی درس اجباری برای دوره دکتری ـ وجود دارد ـ مانند برخی برنامه‌های دکتری‌ جدید در آلمان ـ غالبا درس نمره‌ای ندارد و ارائه گواهی گذراندن درس کافی است. در کشورهای آمریکای شمالی برنامه دکتری، دست کم پنج سال به طول می انجامد و شباهت زیادی با دوره‌های دکتری ایران دارد. به این ترتیب دانشجو موظف به گذراندن درس‌هایی با نمره‌های مؤثر، امتحان جامع شفاهی و دفاع از رساله دکتری خود می‌باشد. اخیرا بسیاری از برنامه‌های دکتری در کشورهای حوزه اسکاندیناوی، خود را به الگوی برنامه‌های آمریکای شمالی نزدیک کرده‌اند و دوره‌های دکتری با درس‌‌های اجباری و مدت زمان نسبتا طولانی‌تر نسبت به سایر کشورهای اروپایی برگزار می‌کنند.
          • اعلام برنامه کارشناسی ارشدکارشناسی ارشد عموماً به صورت یک‌ساله و یا دوساله ارائه می‌شود. دوره‌های یک‌ساله عموما فاقد پایان‌نامه و دوره‌های دو ساله دارای پایان‌نامه می‌باشد. در برخی کشور‌های تنها با گذراندن دوره کارشناسی ارشد دو ساله و ارائه پایان‌نامه است که می‌توان دوره دکتری (PhD) را شروع کرد. در بریتانیا دوره‌ کارشناسی ارشد خاصی با عنوان (Mphil) وجود دارد که در صورت طی آن، مدت زمان تحصیل دوره دکترا قدری کاهش می‌یابد.
          • اعلام یا راه اندازی وب سایتوب‌سایت‌های علمی توسط فرد و یا افرادی برای ترویج و پیشبرد زمینه علمی خاصی راه اندازی می‌شوند. وب‌سایت‌ها گاه توسط فرد و افراد و گاه به واسطه تصمیم موسسه‌ای فعالیت خود را آغاز می‌کنند.
          • بودجه پژوهشیبودجه پژوهشی (Research Grant)، مبلغی است که توسط دانشگاه ها و یا مراکز علمی و فرهنگی، به دانشجو و یا استاد پرداخت می‌شود تا او پژوهش خاص را به سامان برساند. معمولاً بودجه‌های پژوهشی به صورت رسمی اعلام می‌شود و دانشجویان و اساتید متقاضی برای دریافت آنها، مدارک خود را ارسال می‌کنند. کمیته‌ای علمی، افرادی را انتخاب و بودجه سفر علمی را در اختیار آنان قرار می‌دهد.
          • بودجه سفر علمیبودجه سفر علمی (Travel Grant)، مبلغی است که توسط دانشگاه‌ها و یا مراکز علمی و فرهنگی، به دانشجو و یا استاد پرداخت می‌شود تا او در نشستی علمی شرکت کند و یا برای مدتی معلوم، به پژوهش در مکانی خاص بپردازد. معمولاً بودجه‌های سفر علمی به صورت رسمی اعلام می‌شود و دانشجویان و اساتید متقاضی برای دریافت آنها، مدارک خود را ارسال می‌کنند. کمیته‌ای علمی، افرادی را انتخاب و بودجه سفر علمی را در اختیار آنان قرار می‌دهد.
          • بورسیه دکتراکمک هزینه تحصیلی که به دانشجوی دوره دکتری برای پوشش دادن هزینه‌های زندگی و یا تحصیل پرداخت می‌شود. میزان و شکل پرداخت این کمک هزینه براساس تعریفی که برای آن شده است وهمچنین کشورهای مختلف می‌تواند شرایط و ویژگی‌های متفاوتی داشته است. ویژگی اصلی این کمک هزینه این است که تعهّد شغلی برای دریافت کننده ایجاد نمی‌کند و دریافت کننده صرفا دانشجویی است که موظّف است با آن مبلغ تحصیل خود را به سرانجام برساند. در مواردی ادامه دریافت بورسیه منوط به ارائه گزارش کار و ارزیابی‌های دوره‌ای است.
          • بورسیه کارشناسی
          • بورسیه کارشناسی ارشدکمک هزینه تحصیلی که به دانشجوی دوره کارشناسی ارشد برای پوشش دادن هزینه‌های زندگی و یا تحصیل پرداخت می‌شود. میزان و شکل پرداخت این کمک هزینه براساس تعریفی که برای آن شده است و همچنین کشورهای مختلف می‌تواند شرایط و ویژگی‌های متفاوتی داشته است. درمواردی ادامه دریافت بورسیه منوط به ارائه گزارش کار و ارزیابی‌های دوره‌ای است.
          • جایزه علمیجایزه‌های علمی، عنوان عامی برای گونه‌های مختلفی از تشویقاتی هستند که ازدانشجویان، اساتید و یا پژوهشگران مستقل، به سبب ارائه برخی آثار علمی، اعم از کتاب، پایان‌نامه و یا مقاله صورت می‌گیرد. جایزه‌های علمی عمدتاً توسط موسسات و بنیادهای علمی ارائه می‌شوند و معمولاً مبلغ مشخصی پول هستند. در بسیاری موارد، ارائه جایزه به صورت رسمی اعلام می‌شود، افراد واجد شرایط برای دریافت آنها اقدام می‌کنند و در نهایت افرادی به عنوان منتخب، برنده این جوایز می شوند.
          • دستیار پژوهشیدستیاری پژوهشی (Research Associate) فرصتی است دانشگاهی که به شماری از دانشجویان مقاطع مختلف و نیز پژوهشگران غیر دانشجو اعطا می‌شود. فرصت دستیاری پژوهشی، توسط گروه‌های آموزشی در دانشگاه‌های مختلف جهان اعلام می‌شود و کسانی که به عنوان دستیار پژوهشی انتخاب شوند، موظف به همکاری با یک استاد دانشگاه در پروژه مخصوصی هستند. به دستیاران پژوهشی از محل بودجه اختصاص یافته برای آن پژوهش، دستمزد پرداخته می شود.
          • دوره های کوتاه مدتدوره‌های غالبا پژوهشی هستند که برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی و یا حتی اساتید این امکان را فراهم می‌کنند که در یک بازه زمانی مشخص در یک مرکز دانشگاهی و یا پژوهشی دیگر به مطالعه و پژوهش بپردازند. در این دوره‌ها غالبا شرکت‌کنندگان نیز موظف هستند که نتایج پژوهش خود را دست کم در قالب یک یا چند سخنرانی ارائه کنند. شماری از این دوره‌ها تمام یا بخشی از هزینه‌های داوطلب (ثبت‌نام، سفر و اسکان) را برای شرکت‌کنندگان بر عهده می‌گیرند.
          • شغل استادیاستادی دانشگاه (Tenure Track Professorship) به عنوان یک شغل، یکی از مهم ترین گونه‌های فعالیت آکادمیک است. افراد دارای مدرک دکترا و یا فوق دکترا، معمولاً بر اساس فراخوانی عام توسط دانشگاه، برای در اختیار گرفتن یک موقعیت دانشگاهی، مورد مصاحبه قرار می‌گیرند. همچنین پیشینه تحقیقاتی و علمی ایشان مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. افراد منتخب ابتدائاً برای یک دوره پنج ساله آزمایشی (Tenure Track) به استخدام دانشگاه در می‌آیند و بعد از پنج سال و بر اساس رای کمیته علمی دانشکده و دانشگاه، از کار برکنار و یا به صورت دائم در دانشگاه مشغول به تحصیل خواهند شد. در حال حاضر در کشور آلمان ورود به کرسی استادی منوط به گذراندن دوره فوق دکتری آلمانی (habilitation) و يا دوره استادیاری آلمانی (juniorprofessorship) است.
          • شغل دکتراشغل پژوهشی ـ آموزشی است که شاغل در صورت اتمام موفقیت‌آمیز دوره شغلی خود، حائز درجه دکتری نیز می‌شود. شغل دکتری دست‌کم شامل نوشتن رساله پژوهشی دکتری می‌شود و علاوه بر آن گاهی وظایف آموزشی و حتی اداری نیز به فرد شاغل محول می‌شود. تفاوت اصلی شغل دکتری با بورسیه دکتری، تعهد شغلی و کاری است که برای دانشجو ایجاد می‌شود و او موظف است در زمان‌های خاصی در جای خاصی حضور داشته باشد. با این حال در کشورهایی که این موقعیت‌ها عرضه می‌شود، نرخ متوسط حقوق دریافتی برای شغل دکتری، از بورسیه دکتری بیشتر است. در حال حاضر شغل دکتری غالباً در کشورهایی مثل آلمان، سوئیس، هلند، اتریش، بلژیک، لوگزامبورگ و کشورهای اسکاندیناوی عرضه می‌شود. دریافت‌کنندگان شغل دکتری، بعد از پایان دوره، برای اخذ اقامت دائم و یا شهروندی آن کشورها، عموماً از موقعیت‌ بهتری برخوردار خواهند بود.
          • فراخوان کتابفراخوانی است که در آن از پژوهشگران مرتبط با یک حوزه مطالعاتی درخواست می‌شود تا کتاب خود را ارسال کنند. این فراخوان غالبا توسط ناشران کتاب‌های دانشگاهی برای سری یا موضوع خاصی که به طور سلسله‌وار چاپ می‌کنند، اعلام می‌شود.
          • فراخوان مقالهفراخوانی است که در آن از پژوهشگران مرتبط با یک حوزه مطالعاتی درخواست می‌شود تا پژوهش‌ها و مقالات خود را ارسال کنند. این فراخوان می‌تواند برای یک کتاب و یا شماره خاصی از یک مجله باشد.
          • فوق دکترافوق دکترا (Postdoc) دوره‌ای معمولا یک تا سه ساله است که دانشجویان بعد از به پایان بردن دوره دکترا، آن را می‌گذرانند. فرصت‌های فوق دکترا بعد از دریافت مدرک دکترا قابل ورود هستند، اما دانشجویان دکترا حدود شش ماه قبل از دفاع از پایان‌نامه دکترای خود. برای این فرصت اقدام می‌کنند. دانشجویان مقطع فوق دکترا، در این دوره، می‌باید به پژوهش و یا تدریس بپردازند، اما در کلاسی به عنوان تحصیل، شرکت نمی‌کنند. این دانشجویان همچنین از دانشگاه به صورت ماهیانه حقوق دریافت می‌کنند؛ چه اینکه فوق دکترا اساساً نوعی شغل است. فرصتهای فوق دکترا، به صورت متناوب توسط دانشگاه‌ها اعلام می‌شود و کمیته‌ای علمی آنها از میان متقاضیان، انتخاب می‌کند. فرصت های فوق دکترا معمولاً بسیار رقابتی است.
          • کارگاهکارگاه‌ها همان دوره‌های کوتاه مدت با هدف آموزشی هستند که به زمان خاصی اختصاص ندارند و در آن یک نوع تعامل جمعی قوی‌تر دوره‌های کوتاه مدت وجود دارد. علی الخصوص نوع ارائه‌هایی که اساتید دارند با ارائه‌های کنفرانس و دوره‌های کوتاه‌مدت متفاوت است؛ چرا که غالباً به شکلی است که به طور عملی شرکت‌کنندگان را درگیر محتوا می‌کند و از آنان خواسته میشود که کارهایی را در طول دوره با مشارکت جمعی تمرین کنند. در کارگاه‌ها غالباً تکیه کمتری بر بُعد تئوری ـ انتزاعی می‌شود و بیشتر یادگیری عملی مهارتها مدنظر است.
          • کنفرانساجتماع شماری از پژوهشگران که در آن پژوهش‌ها ارائه می‌شود. این ارائه می تواند به شکل سخنرانی ـ ارائه شفاهی و یا پوستر ـ باشد. براساس نوع، بزرگی و ماهیت، یک کنفرانس می‌تواند از یک تا چند روز به طول انجامد و در بردارنده یک الی ده‌ها پنل (بخش) باشد. هر یک از پنل‌ها به موضوع خاصی می‌پردازد و توسط دانشمندی متخصص آن موضوع اداره می‌شود.
          • مدارس فصلیمدارس فصلی دوره‌های کوتاه مدّت آموزشی هستند که در بازه زمانی خاصّی (مدرسه تابستانی، بهاری، پائیزی یا زمستانی) برگزار می‌شوند. موضوعاتی که در این مدارس ارائه می‌شود بسیار متنوع و براساس نیازها، خواسته و سلیقه برگزارکنندگان و شرکت‌کنندگان می‌تواند متفاوت باشد و حتی شامل مدارس تابستانی درخصوص فرهنگ و زبان یک کشور می‌تواند باشد. در مدارس فصلی گاهی شرکت‌کنندگان نیز موظف به ارائه پژوهشی در قالب یک سخنرانی کوتاه هستند و گاهی چنین الزامی وجود ندارد. شماری از مدارس فصلی تمام یا بخشی از هزینه‌های مدرسه (ثبت‌نام، سفر و اسکان) را برای شرکت‌کنندگان بر عهده می‌گیرند. مدارسی که اقدام پوشش هزینه‌ها می‌کنند معمولا از دسته‌ای هستند که انتظار دارند شرکت‌کنندگان، ارائه پژوهش و یا افزوده دیگری برای دوره داشته باشند.
  • فصلنامه آفاق شیعه –
  • خدمات –
  • اخبار –
  • آکادمی طومار –
  • تقویم آکادمیک –
  • تماس با ما و درباره ما –
  • حبه‌های نقره فام (حیدر عیوضی)
روش پژوهش و آموزش در جغرافیای تاریخی از منظر دانش تاریخ
۱۴۰۰/۰۶/۰۹
سه پرسش درباره روایت علامات المومن و زیارت اربعین
۱۴۰۰/۰۶/۰۹
به بهانۀ تصحیح چند ارجاعِ به تورات در ترجمۀ کتاب واژه‌های دخیل در قرآن
  دسته بندی ها: مطالعات قرآنی
۱۴۰۰/۰۶/۰۹
نویسنده: حبه‌های نقره فام

آینه پژوهش، خرداد و تیر ماه ۱۴۰۰، شماره ۱۸۸، ص ۹ـ ۳۴۷

۱.      درآمد

در میان منابع مرتبط با زبان‌شناسیِ واژگان قرآن، کتاب آرتور جفری[۱] با عنوان واژه‏های دخیل در قرآن[۲]، در جامعه علمی ما در مقایسه با آثار مشابه، از شهرت بیشتری برخوردار است. بی‏تردید ترجمۀ عالمانۀ آقای فریدون بدره‏ای در این شهرت نقش داشته است. به همین سان، در مطالعات قرآنی به زبان‎های اروپایی نیز دیدگاه‌های آرتور جفری در این کتاب کماکان مورد ارجاع قرار می‌گیرد. البته هم در دوران حیات نویسنده و هم بعدها، با نقدهایی جدی‏ نیز روبه‎رو بوده است. اجمالاً اینکه همان‎طور که مرحوم برگ‏نیسی بیان کرده، در قلم آرتور جفری نوعی اصرار برای یافتن منبع سریانی دیده می‏شود، که گویی در رقابت با کسانی است که خاستگاه عبری برای آن قایل‏اند.[۳] علاوه بر این، نویسنده در ذیل برخی مدخل‌ها به طور شگرفی ناگهان رویکرد کلامی اتخاذ کرده و بسان ردیه‌نویسان قرن نوزدهم از تعابیر کاملا جدلی در تحلیل ساختمان واژه‌های قرآنی استفاده می‌کند. لحن نویسنده در این گونه موارد، البته نادر، به حدی گزنده و تند است که مترجم محترم از ترجمۀ آنها صرف‌نظر کرده است. (به طور مثال نک. مدخل جالوت، ص ۱۶۳، قس. با متن اصلی کتاب ص ۹۸). با این اوصاف، این موارد معدود نمی‌توانند اصل کتاب را تحت الشعاع قرار دهند؛ استفاده از حدود ۱۴۰ مرجع به زبان‌های مختلف، علاوه بر ده‌ها منبعی که در پاورقی به آنها ارجاع داده شده، به روشنی گستره دانش آرتور جفری را ترسیم و جایگاه علمی او را تثبیت می‌کند.

کتاب در زبان اصلی به سال ۱۹۳۸م. انتشار یافته، و ترجمۀ فارسی آن ابتدا در ۱۳۷۲، سپس در ۱۳۸۶ از سوی انتشارات توس تجدید چاپ شد. در این مقاله تمام ارجاعات به همین نسخۀ اخیر می‌باشد. متن کتاب پس از چهار مقدمه، به ترتیب از ناشر، کاظم برگ‌نیسی، مترجم و نویسنده آغاز می‌شود. در این میان، مقدمۀ آقای برگ‌نیسی[۴] که به طور روشمند و فنی به تحلیل کتاب پرداخته، به روشنی موجب غنای مباحث آرتور جفری شده، لذا مطالعۀ آن برای مخاطب فارسی زبان ضروری و مغتنم است.[۵] در انتهای کتاب، دو مقاله تحت عنوان «نگاهى به واژه‌هاى دخیل در قرآن مجید» اثر محمدهادى مؤذن جامى و «نقد کتاب واژه‌هاى دخیل در قرآن مجید» نوشته محمدحسین روحانى به عنوان پیوست درج شده است. باری، مباحث نویسنده کتاب بر تحلیل زبان‌شناسی ۳۲۳ واژه به ترتیب الفبایی متمرکز است. حجم مباحث هر مدخل به طور میانگین یک صفحه می‌باشند، البته برخی از واژگان مثل حنیف، حور، دینار و فرقان با تفصیل بیشتری طرح شدند.

به نظر راقم این سطور، جفری در سراسر این کتاب به طور برجسته از دیدگاه‌های پژوهشگر آلمانی یوزف هوروویتس[۶] در بخش دوم کتاب بررسی‌های قرآنی[۷] متأثر بوده است. بخش اول کتاب هوروویتس در قالب چند فصل به بررسی روایات تاریخی قرآن و پیشینۀ آن در کتاب مقدس می‏پردازد (ص ۱- ۷۷)؛ و بخش دوم، دربردارندۀ ریشه‏شناسیِ حدود ۱۰۰ اسم خاص است. این کتاب از منابع پرارجاع آرتور جفری‌ست و در بیشتر واژگانِ مشترک، وی نظر هورویتس را پذیرفته است (نک. مدخل‏های ابراهیم، الأعراف، انجیل، جبرئیل، حکمه، حور، داوود، ربانی، زکریا، صحف، عدن، عمران، عیسی، لوح، مثانی، مله، منّ).

بایدتوجه داشت که هوروویتس در این کتاب برای نخستین بار از کتیبه‏های صفایی[۸] استفاده کرده است و این از امتیازهای پژوهش او محسوب می‌شود. این کتیبه‏ها به زبان عربی شمالی هستند که در نیمۀ دوم قرن نوزدهم در اطراف سوریه کشف شدند و به لحاظ تاریخی به ۱۰۰۰ قبل میلاد تا ۴۰۰ میلادی تعلق دارند. جالب آنکه، هوروویتس در مقدمه از آقای اِنو لیتمان[۹] تشکر کرده که تحقیقات منتشر نشده خود در دانشگاه پرینستون در مورد این متون را در اختیار او قرار داده است (این گونه رفتارها و قدردانی‌ها الگوهایی برای پژوهشگران جوان محسوب می‌شوند!). وی نقل‌های خود از این متون منتشر نشده را با علامت اختصاری Safa L II معیّن کرده است. پس از این مقدمه، که البته از ذی المقدمه بلندتر بود، مناسب دیدم چند ارجاع نادرست در نسخۀ ترجمه را با مخاطبان فهیم به اشتراک گذارم (به جهت ادای بخشی از دِین خود هم به نویسنده و هم به مترجم!). روشن است که برخی از اینها اشتباه چاپی بوده، و اساسا یادداشت حاضر در درجۀ نخست با هدف توجه دادن به اهمیت کتاب آرتور جفری بوده است.

 

۲.      تصحیح چند ارجاع در نسخۀ ترجمه

از موارد مذکور در جدول ذیل، تنها مورد سوم ارجاع به عهد جدید است.

صفحه آدرس در نسخۀ ترجمه آدرس صحیح
۱ ۱۳۴ مزامیر ۷۸: ۴۲ مزامیر ۷۸: ۴۳
۲ ۱۳۴ خروج ۴: ۱۲ خروج ۳: ۱۲
۳ ۲۱۶ انجیل متی باب ۲۵۴: ۱ * متی ۲۵: ۴۱
۴ ۲۴۰ پیدایش باب ۳۹: ۴۰ ** پیدایش باب‌های ۳۹ و ۴۰
۵ ۲۹۷ پیدایش ۶: ۷ * پیدایش ۶: ۱۷
۶ ۳۷۶ دانیال باب ۱۳: ۲۱ *** دانیال باب ۱۰: ۱۳، ۲۱

* این دو مورد قطعا ناشی از اشتباه چاپی بوده است.

** در شکل حاضر برداشت مخاطب باب ۳۹ پاسوق ۴۰ می‌باشد، اما منظور نویسنده باب‌های ۳۹ و ۴۰ می‌باشد. توضیح آنکه، شاهد مثال نویسنده یعنی عبارت בית הסהר دو بار در باب ۳۹: ۲۰، ۲۲ و دو مرتبه در باب ۴۰: ۳، ۵ تکرار شده است.

*** کتاب دانیال کلا متضمن ۱۲ باب است. نویسنده به دو آیه از باب دهم ارجاع داده است.

 

جمع‌بندی

امیدواریم با فراهم شدن زیرساخت‌های لازم در جامعۀ علمی ما (راه‌اندازی رشته زبان‌های سامی در دانشگده‌های علوم قرآنی) زمینه نقادی فنی این اثر، به جای نقد الهیاتی[۱۰]، فراهم گردد.

[۱] . Arthur Jeffery, 1892-1959.

[۲] . The Foreign Vocabulary of the Qurʿān, Orental Institute Baroda, 1938.

[۳] . برای دیدن تحلیل کلی‏تر این موضوع، نک. کاظم برگ‏نیسی، «واژه‏های دخیل قرآن و دیدگاه‏ها»، معارف، دورۀ دوازدهم، ش ۱ـ۲، فروردین ـ آبان ۱۳۷۴، ص ۹۳ـ ۱۱۹ (به طور خاص توضیحات ص ۹۹ـ ۱۰۰).

[۴] . ناگفته نماند که این مقدمۀ پیشتر به صورت مقالۀ مجزا منتشر شده بوده، ناشر محترم به جهت اهمیت تحلیل نویسنده، دوباره در ابتدای کتاب آورده است؛ نک. «واژه‏های دخیل قرآن و دیدگاه‏ها»، معارف، دورۀ دوازدهم، ش ۱ـ۲، فروردین ـ آبان ۱۳۷۴، ص ۹۳ـ ۱۱۹.

[۵] . دریغ که این پژوهشگر توانا (۱۳۳۵-۱۳۸۹) زودهنگام و در اوج پختگی علمی در اثر سقوط آسانسور درگذشت.

[۶] . Josef Horovitz, 1874-1931.

[۷] . Koranische Untersuchungen, Leipyig,1926

[۸] . Safaitic Inscriptions;

در رابطه با تحقیقات جدید در مورد این متون نک.

An Outline of the Grammar of the Safaitic Inscriptions, Al-Jallad, Ahmad. 2015.

[۹] . Enno Littmann, 1875 – ۱۹۵۸.

[۱۰] . از جمله نک. «بررسی کتاب واژگان دخیل در قرآن آرتور جفری با محوریت واژگان عبری»، محمدرضا آرام و محمدصادق بیاتی صداقت، دوفصلنامۀ علمی ـ ترویجی قرآن‌پژوهی خاورشناسان، سال سیزدهم، ش ۲۴، بهار و تابستان ۱۳۹۷ش، ص ۹۳ـ ۱۲۸.

  برچسب ها: زبان شناسی، مطالعات قرآنی، آلمان
١٢١ بازدید

مطالب مرتبط

۱۴۰۱/۰۴/۱۱

کارگاه تدوین (سطح مقدماتی تا متوسط): تدوین تلویزیونی


بیشتر بخوانید
۱۴۰۱/۰۴/۰۵

خدمات کاربردی آکادمی طومار اندیشه در راستای حضور بهتر و بیشتر دانش‌پژوهان ایرانی جهت عرضه آثار پژوهشی در آکادمیای بین الملل


بیشتر بخوانید
۱۴۰۱/۰۴/۰۱

کارگاه آموزشی و مهارتی نگارش علمی-پژوهشی در حوزه علوم انسانی و اجتماعی (پایان نامه، مقاله، طرح پژوهشی، پروژه و …)


بیشتر بخوانید

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تماس با ما

 

 

از مسیر ارتباطی زیر با ما در تماس باشید:

رایانامه : [email protected]

|می‌خواهم از طومار اندیشه حمایت کنم|

عضویت در خبرنامه

جهت اطلاع از بروزرسانی های سایت ایمیل خود را ثبت نمایید.

تماس با ما







[recaptcha]
تمامی حقوق برای طومار اندیشه محفوظ است.