۱۴۰۰/۰۵/۰۳

روش پژوهش و آموزش در جغرافیای تاریخی از منظر دانش تاریخ

پژوهشگران محترم برای مشاهده نسخه اصلی این مقاله به مجله “پویش در آموزش علوم انسانی” دانشگاه فرهنگیان شماره ۲۳ صص ۵۷-۷۰ مراجعه نمایند. ارجاع به این […]
۱۳۹۹/۱۰/۲۷

نادرشاه و مسأله حج؛ مروری بر مکاتبات نادرشاه افشار و سلطان محمود اول عثمانی با تکیه بر موضوع حج

این یادداشت در کتاب «بر بال ملائک مجموعه مقالات جشن نامه حجت الاسلام قاضی عسکر» رئیس سازمان حج و زیارت به چاپ رسیده است. پژوهشگران برای […]
۱۳۹۹/۰۸/۲۷

رهیافت هایی در تدوین تاریخ مردم ایران در سده های نخستین و میانه اسلامی

این نوشتار پیش از این در مجله تاریخ اندیش، سال سوم، شماره هفتم، تابستان ۱۳۹۹، صفحات ۱۰۵ تا ۱۱۶ به چاپ رسیده است. ضروری است پژوهشگران […]
۱۳۹۹/۰۲/۰۳

سیر تحول متون درسی تاریخ مغول و ایلخانی در نظام دانشگاهی ایران (ارج نامه دکتر شیرین بیانی)

سیر تحول متون درسی تاریخ مغول و ایلخانی در نظام دانشگاهی ایران (ارج نامه دکتر شیرین بیانی) این مقاله در مجله ایران نامگ، سال پنجم، شماره […]
۱۳۹۸/۰۱/۱۷

سنت ذیل نویسی در تاریخ نگاری مسلمانان؛ راهکاری برای پرهیز از تاریخ نویسی تکراری

ذیل نویسی در معنای عام، نوشتن شرح و تفسیر بر یک کتاب و مترادف با حاشیه نویسی بر یک اثر است. اما این اصطلاح در تاریخ […]
۱۳۹۷/۰۸/۰۹

ایام العرب؛ گونه ای از انواع تاریخ نگاری یا شاخه ای از ادبیات حماسی؟

آیا می توان ایام العرب را گونه ای از انواع تاریخ نگاری برشمرد و آن را در کنار انساب نگاری به عنوان نوعی از تاریخ نگاری بومی عرب پیش از اسلام درنظر گرفت؟ از سوی دیگر، ویژگی های مختلف ادبیات حماسی را می توان در محتوای ایام العرب مشاهده کرد. تم همه این روایات، رزم با دشمنان در راه دفاع از شرافت قبیله ای است و سخنان ستیزه جویان این رخدادها اولا منظوم و ثانیا دارای محتوای هیجان و غلیان برای جنگجویی است.
۱۳۹۷/۰۶/۳۱

میزان تأثیرپذیری تاریخ نگاری مسلمانان از نهضت ترجمه در عصر عباسیان

نهضت ترجمه عصر عباسیان که در مدت کوتاهی توانست پارادایم فکری جهان اسلام را تغییر دهد آیا بر نگرش و روش در تاریخ نگاری مسلمانان هم توانست اثری در خور بگذارد؟
۱۳۹۷/۰۵/۱۶

نسبت تاریخ نگاری و دانش حدیث در سده های نخستین اسلامی

اگر با قدری تسامح بتوان مکتب سیره نگاری محدثان مدینه را به مکتب تاریخ نگاری حجاز تعبیر نمود و آن را به نخستین مکتب تاریخ نگاری مسلمانان ارتقا داد آیا می توان ارتباط معناداری میان این مکتب و مکاتب تاریخ نگاری بعدی یافت و مدعی شد که دانش حدیث بر روش ها و شیوه های تاریخ نگاری مسلمانان اثرگذار بوده است؟
۱۳۹۷/۰۴/۲۱

تاریخ نگاری اسلامی یا تاریخ نگاری مسلمانان؟ کنکاشی در اصالت تاریخ نگاری در اسلام

آیا به کار بردن پسوند اسلامی که در واقع انتساب به یک دین محسوب می شود برای یک جریان تاریخ نگاری صحیح است؟ جریان تاریخ نگاری اسلامی، پسوند اسلامی خود را به این مناسبت دریافت کرده است که تاریخ نگاران آن مسلمان بوده اند و بر اساس تعالیم اسلامی به تاریخ نگاری همت گمارده اند؛ یا بر این اساس صفت اسلامی یافته است که تاریخ نگاران آن به تدوین تحولات جهان اسلام پرداخته اند؟
۱۳۹۷/۰۴/۰۳

شیوه نقد اخبار تاریخ اسلام در بحارالأنوار

34 جلد از مجموعه 110 جلدی بحار الأنوار، ذیل عناوین مرتبط با تاریخ اسلام قرار دارند و می‌توان این تاریخ را به سه بخش: «تاریخ پیامبر(ص) [ج 15 ـ 22]»، «تاریخ تحولات سیاسی از تشکیل سقیفه تا پایان خلافت امیرمؤمنان، علی(ع) [ج 28 ـ 34]» و «تاریخ امامان شیعه: [ج 35 ـ 53]» تقسیم نمود. مجلسی برای تکمیل دائرةالمعارف حدیثی خویش، به تدوین تاریخ اسلام با محدوده‌ای که خودش تعریف نموده و بر اساس منابع شیعی، همت گمارده است.