همه
۱۳۹۸/۰۱/۱۴

امامیه عنوان خوارج در برخی تصحیح‌های تعریفات!

«تعریفات» جرجانی کتابی دانشنامه‌گونه و در ژانر «اصطلاحات‌نگاری»ست. در این کتاب از بسیاری از دسته و فرقه‌های جهان اسلام سخن رفته است. جرجانی در یکی از درآیندهای این کتاب، «الإمامیة» را بطور نامنتظره، برای «خوارج» و منحصر در آنان بکار برده است! البته، این مدخل در برخی از تصحیح‌های تعریفات نیست؛ ولی باید بررسید که اگر بواقع، جرجانی این‌گونه امامیه را تعریف کرده، آن را آیا از کتابی برگرفته یا معنای متبادر بذهن فضایی‌ست که درش این کتاب را نگاشته!؟ دست‌کم، باید نسخه‌های تعریفات را بررسید و کتاب‌های دیگر جرجانی را پژوهید تا بتوان در این‌باره با طمئنینه نظر داد!
۱۳۹۷/۱۲/۲۵

این اشعار سروده کیست؟

ابن شهرآشوب در مناقب خود، بخشی از قصیده‌ای از «ابن مقلّد شیزری یا شرف‌الدوله» و بخشی از قصیده دیگری از «شرف‌الدوله» را در مدح اهل بیت (ع) نقل کرده است که مؤلفین شیعه در سراینده قصیده اول با یکدیگر اختلاف داشته و آن را به شخصیت‌های متعددی از جمله اسامة بن منقذ، جدّ وی سدیدالملک علی بن مقلّد، شرف‌الدوله اسماعیل پسر عموی اسامه، و امیر شرف‌الدوله شیرویه دیلمی نسبت داده‌اند. نگارنده این سطور در این مقاله، انتساب این قصیده به هر یک از شخصیت‌های فوق را رد کرده و سراینده واقعی آن را شناسانیده است.
۱۳۹۷/۱۲/۰۸

فتیان الشاغوری، شاعرٌ شیعیٌّ مجهول

شهاب الدين فتيان الشاغوري (530-615هـ)، أديب وشاعر دمشقي عاش في القرن السادس وبداية القرن السابع. وله ديوان شعر مطبوع بدمشق بتحقيق أحمد الجندي، وأكثره قصائد في مدائح (أو مراثي) الملوك والأمراء والوزراء. وقد سكت المصادر التاريخية عن مذهب الشاعر وعقيدته، ولكن مؤلف هذا المقال يقدّم شواهد عديدة من ديوان شعره يدلّ على عقائد الشاعر الشيعية وحبّه لأهل البيت (ع)؛ ويعتبر أن فتيان الشاغوري شاعر شيعيّ مجهول لم ينتبه على تشيّعه أحد من المؤلفين.
۱۳۹۷/۱۲/۰۳

ابن معقل حمصی و تشیّع امامی در حمص در سده‌های میانی

درآمد سرزمین شام در حد فاصل سده‌های چهارم تا ششم هجری، در نتیجه روی کار آمدن دولت‌های شیعه در این سرزمین، شاهد گسترش چشمگیر تشیّع و […]
۱۳۹۷/۱۰/۲۴

ملا عبدالله شوشتری و کتابت دو مجموعه رجالی در جبل عامل

عبدالله بن حسین تستری معروف به ملا عبدالله شوشتری (درگذشته ۱۰۲۱ق)، از علمای برجسته دوره صفوی و معاصر شاه عباس کبیر (حکومت: ۹۹۶-۱۰۳۸ق) است که مدرسه […]
۱۳۹۷/۱۰/۱۰

پژوهش در تاریخ تشیع از ت تا ع

نکاتی درباره شاهچراغ یا درآمدی بر خروج تاریخ تشیع از حصار عوام!
۱۳۹۷/۱۰/۰۱

تمایلات شیعی ابن مستوفی مؤلف تاریخ اربل

شرف‌الدین ابوالبرکات مبارک بن احمد بن مبارک بن موهوب لخمی اربلی معروف به ابن مستوفی (۵۶۴-۶۳۷ق)، ادیب، شاعر و مورخ مشهور اربل (شهر اربیل کنونی در […]
۱۳۹۷/۰۹/۰۳

راهکارهای مقابله با سیاست توهین غرب به اسلام به ویژه تشیع

در غرب اسلام هراسی و شیعه هراسی وجود دارد. باید با این هراس کاذب مقابله کرد. گروه هایی مانند طالبان و داعش و حوادثی مانند یازده سپتامبر باعث شده که نام اسلام با خشونت، ترور و جنایت گره بخورد. باید این تصویر را در هم شکست.
۱۳۹۷/۰۸/۰۷

تأملی در مسیر کاروان اسرای اهل بیت (ع)

  چکیده: مسیر جغرافیایی کاروان اسرای اهل بیت (ع) از کوفه تا شام، از موضوعات تاریخی مرتبط با مسئله اربعین حسینی است که درباره آن، میان پژوهشگران […]
۱۳۹۷/۰۷/۱۳

ستیز با اجتهاد؛ نگاهی دوباره به ظهور و افول اخباریگری

این متن قبلا در مهر ماه 1394 در شماره 115 مجله خیمه منتشر شده است.
۱۳۹۷/۰۷/۰۸

کتابی مهم از میراث اهل سنت در قرن هفتم دربارۀ فضائل اهل بیت علیهم السلام

در بین تألیفاتی که در باب فضائل اهل بیت پیامبر(ص) تألیف شده كتابهایی دیده می شوند که مؤلفین آنها در عین حال که از اهل سنت هستند و بعضا بسیار شاخص در اعتقاد به مذهب خود، ولی در این کتابها به امامان ۱۲ گانه شیعه اشاره كرده اند و به ذکر مناقب و فضائل آنها با تعابیری چون «امام» و «معصوم» پرداخته اند.
۱۳۹۷/۰۶/۲۸

إطلاله تاریخیه عامه على مراسم إحیاء ذکرى عاشوراء فی أهم المدن العربیه

مقدمه تعتبر الشعائر الحسینیه، ولا سیّما ما یقام منها فی یوم عاشوراء واللیالی العشره الأولى من شهر محرم الحرام، من أهم المظاهر الدینیه والاجتماعیه التی امتاز […]
۱۳۹۷/۰۵/۰۷

سیری کوتاه در تاریخ نوابان شیعه رامپور و آشنایی با کتابخانه رضا مهم ترین یادگار آنان

در دورانی که مردم جهان باجنگ، بیماری و فقر دست وپنجه نرم می‌کردند در قصبه کوچک مصطفی آباد معروف به رامپور، در هند حکومتی ظهور کرد که با تمام فرازونشیب‌هایش خدمات فرهنگی بزرگی به جهان اسلام انجام داد. در این مقاله سیری داریم بر نوّابان شیعه رامپور، حکمرانانی که خود را موظف به خدمت به فرهنگ و هنر می‌دانستند.
۱۳۹۷/۰۳/۳۱

شواهد انتشار تشیع در اردن و فلسطین تا سده ششم هجری – بخش دوم

تشیع در رمله و فلسطین شهر رمله امروزه میان بیت‌المقدس و تل‌آویو، در سرزمین‌های اشغالی سال ۱۹۴۸ واقع است. این شهر در گذشته از شهرهای بزرگ […]
۱۳۹۷/۰۳/۱۵

ضرورت بازسازی تاریخ فرهنگی مقبره بقیع به مثابه یک زیارتگاه کهن اسلامی

باید مقبره بقیع را یکی از کهن‌ترین مقبره های شناخته شده در جهان اسلام دانست. گرچه این مقبره در تاریخ فکر و فرهنگ مسلمانان به خصوص […]