آنچه پیش روست، کوتهنوشتی دربارهی تاریخ واژهی «تمدن» در جهان اسلام است که در آن، برخی نمونههای کاربرد کلیدواژهی تمدن در متنهای حکمی- کلامی کسانی چون شهرزوری، ابن کمونه و جرجانی از سدهی 7ام بدینسو و همچنین در مقدمهی ابن خلدون ذکر شده! آشکارست که نمیتوان تمدن را واژهای نوساختهشده در سدهی نوزدم بدست مترجمان عثمانی بعنوان برابرنهاد civilisation فرانسوی که پیشتر در جهان اسلام و زبان تازی بکار نمیرفته، دانست!
هومبولت را بیشتر به عنوان یک زبانشناس رمانتیک میتوان شناخت. علاقه اصلی هومبولت معطوف به رابطه مفاهیمی همچون زبان، فرهنگ و اندیشه یا فکر بود. از نظر او این مفاهیم دارای رابطهای پویا با هم هستند و هر یک بر دیگری تاثیر میگذارد.