همه
۱۳۹۹/۰۲/۱۶

تازه‌ها و پاره‌هایی در مطالعات فرهنگ رضوی (۱-۵۰)، به کوشش پیمان اسحاقی

تازه‌ها و پاره‌هایی در مطالعات فرهنگ رضوی (۱-۵۰) به کوشش پیمان اسحاقی   فرهنگ رضوی را در مختصرترین بیان می‌توان بروزات مختلف مادی و غیرمادی مرتبط […]
۱۳۹۹/۰۲/۰۳

شاه عباس و زیارت مشهد، نوشته کارولین مور

این مقاله راهپیمایی هزار کیلومتری شاه عباس از اصفهان به مشهد در سال 1601م. را می¬کاود. دانش محلی گردآمده دربارۀ دو سفر علمی به همراه داده¬های برآمده از تصاویر ماهواره¬ای و روایت¬های سیاحان از ایرانِ زمان شاه عباس، هر دو به¬دقت برخی از توقفگاه¬های شاه عباس را شناسایی می¬کنند و نیز توقفگاه¬های مضاعفی را پیش رو می¬نهند. اندازه¬گیری با نظام طناب که در جریان راهپیمایی به وضوح مورد استفاده قرار ¬گرفت، آزمون¬شده و دقت آن ثابت گشته است. این راهپیمایی در بافت محلی نبردهای پیشین صفویان و ازبک¬ها قرار داده شده است. افزون بر این، دربارۀ افسانۀ 999 کاروانسرای شاه عباس بحث می¬شود.
۱۳۹۹/۰۱/۱۶

شاه عباس و زیارت مشهد، نوشته چارلز ملویل

شاه عباس و زیارت مشهد[۱] چارلز ملویل[۲] ترجمه سینا باستانی، ویراسته پیمان اسحاقی   در اوایل پاییز سال ۱۰۱۰ق./۱۶۰۱م.، شاه عباس اصفهان را ترک کرد تا […]
۱۳۹۸/۱۰/۲۷

از «تپۀ سلام» تا «پنجرۀ طلا» مادیت زیارت حرم امام رضا [ع] در ایران

راننده تاکسی که به ظاهرش می­خورد متدین باشد جلوی یکی از ورودی­های حرم امام رضا [ع] توقف کرد و با غرور به من گفت که از فرودگاه تا حرم از مسیری رفته که به صحنی می­رسد که در پایین پای امام قرار گرفته است. برای زائران و ساکنان دیندار مشهد نه­تنها بخش­های مختلف حرم که با بخش­های مختلف پیکر امام رضا [ع] که در داخل حرم آرمیده ارتباط دارد، بلکه جنبه­های مادی و اساساً تجربه­هایشان از محتواهای مادی حرم نیز معنادار است.
۱۳۹۸/۱۰/۰۶

همسایگی امام رضا [ع]: کنش‌‌های زیارتی و نیت بازگشت افغانهای هزارۀ ساکن در مشهد، ایران، نوشته دایانا گلیزبروک و محمد جلال عباسی-شوازی

بسیاری از پناهندگان و مهاجران شیعی –که بیشترشان از هزاره­ ها هستند- دانسته و تعمداً در مشهد، که جایگاه حرم امام رضا[ع] است سکنی گزیده ­اند. هزاره­­ ها به زیارت حرم امام حسین [ع] در کربلای عراق نیز می­روند. این مردم تقریباً نیمی از جمعیت ثبت­شدۀ افغانی­های ایران را تشکیل می­دهند، با این حال تا نیمۀ دهۀ 2005م. تنها یک چهارم کل رقم بازگشتگان به افغانستان را تشکیل می­دادند. این مقاله با تکیه بر نوشتارگان[3] انسان­شناسی و مطالعات پناهندگان دربارۀ اثر کنش دینی در وضع آوارگی، به این امر نظر دارد که آمال و آرزوهای زیارتی و کنش­های افغان­های هزاره­ای در ایران ممکن است در تصمیم­گیریشان دربارۀ مهاجرت معکوس به افغانستان عامل مهمی باشد. این مطالعه بر آن است که تصمیم بازگشت به افغانستان برای گروه­های خاصی از هزاره ­ها از کنش­های زیارتی و دلبستگیشان به حرم­های زیارتی تأثیر می­پذیرد. 
۱۳۹۸/۱۰/۰۵

دینداری شیعی و مشروعیت خاندان شاهی: مشهد در دوران نخستین شاهان صفوی، نوشته می فرحات

مشهد که در شمال شرقی ایران است و حرم امام هشتم شیعیان در آن واقع شده، بی­گمان یکی از بزرگ­ترین و ثروتمندترین حرم­های جهان است. ضریح زرینی که بر سر آرامگاه این امام قرار دارد، در کانون مجموعۀ بزرگی از صحن­ها، سردرهای عظیم، کتابخانه­ها، موزه­ها، مهمان­خانه­ها و دفاتر تولیت قرار دارد که هر ساله میزبان هزاران زائرند. این مقاله دوره­­ای را بررسی می­کند که ایران زیر نگین شاهان صفوی بود و در همان زمان مشهد را طوری درست کردند که کانون زیارت شیعیان در ایران باشد. شاهان صفوی که نگرش فراگیر سلسلۀ تیموریان دربارۀ حرم را اخذ کردند، این شهر مقدس را بار دیگر طوری سروشکل دادند که جایگاهی شد که در آن مردم استیلای تشیع دوازده امامی در قلمرو صفویان را گرامی می­داشتند و صفویان از رهگذر آن مشروعیتشان را تقویت می‌کردند. این مقاله در عین حال که دلبستگی شخصی شاه طهماسب به مشهد و امتیاز خاصی که وی در مکان‌نگاری مقدس صفویان به این حرم داد را برجسته می­کند، به طور خاص بر تغییر شکل شهر مشهد به دست شاه عباس و توسعۀ معمارانه و نهادی حرم در دوران سلطنت او تمرکز می­کند که این شهر را به مرکز اصلی معنویت در امپراتوری صفوی رساند.
۱۳۹۶/۰۷/۲۰

جایگاه آستان قدس رضوی در گردآوری و حفاظت از مصحف ­های نفیس

کتابخانة آستان قدس رضوی از کهن­‌ترین و غنی­ترین گنیجینه ­های نُسخ اسلامی است که شکل­گیری ­اش را می‌توان به نخستین سال­های پس از شهادت امام علی بن موسی ­الرضا (ع) نسبت داد.