مشهد که در شمال شرقی ایران است و حرم امام هشتم شیعیان در آن واقع شده، بیگمان یکی از بزرگترین و ثروتمندترین حرمهای جهان است. ضریح زرینی که بر سر آرامگاه این امام قرار دارد، در کانون مجموعۀ بزرگی از صحنها، سردرهای عظیم، کتابخانهها، موزهها، مهمانخانهها و دفاتر تولیت قرار دارد که هر ساله میزبان هزاران زائرند. این مقاله دورهای را بررسی میکند که ایران زیر نگین شاهان صفوی بود و در همان زمان مشهد را طوری درست کردند که کانون زیارت شیعیان در ایران باشد. شاهان صفوی که نگرش فراگیر سلسلۀ تیموریان دربارۀ حرم را اخذ کردند، این شهر مقدس را بار دیگر طوری سروشکل دادند که جایگاهی شد که در آن مردم استیلای تشیع دوازده امامی در قلمرو صفویان را گرامی میداشتند و صفویان از رهگذر آن مشروعیتشان را تقویت میکردند. این مقاله در عین حال که دلبستگی شخصی شاه طهماسب به مشهد و امتیاز خاصی که وی در مکاننگاری مقدس صفویان به این حرم داد را برجسته میکند، به طور خاص بر تغییر شکل شهر مشهد به دست شاه عباس و توسعۀ معمارانه و نهادی حرم در دوران سلطنت او تمرکز میکند که این شهر را به مرکز اصلی معنویت در امپراتوری صفوی رساند.
کتابخانة آستان قدس رضوی از کهنترین و غنیترین گنیجینه های نُسخ اسلامی است که شکلگیری اش را میتوان به نخستین سالهای پس از شهادت امام علی بن موسی الرضا (ع) نسبت داد.