عقلانیت یکی از مهمترین دست آوردهای مهم برای انسانِ مدرن محسوب می شود. عقلانیت در ابتدا ارتباط عمیقی با اومانیسم و سکولاریسم داشت. انسان محوری رکنی اساسی بود که مولفه های عقلانیت را می شد بر اساس آن مرتب کرد.
ترسیم جهان بینی قرآنی مبتنی است بر نگاهی کل نگر و جامع نگر به متن قرآنی که با رویکردهای ساخت گرا و یا سیستمی سازگاری دارد. شاید در دورانِ معاصر اولین کسی که به تفصیل و با جزئیات قصد استخراجِ جهان بینی قرآنی را داشت ایزوتسو بود. او در مقدمۀ کتاب ارزشمندِ خود، خدا و انسان در قرآن، انگیزۀ اصلیِ خود را استخراج جهان بینی قرآنی دانست.
به اهتمام مرتضی سلمان نژاد
در طی يک و نيم سده اخير، همگام با برآمدن جريان های اسلامگرا و گرونده به بازگشت به ارزش های دينی در جهان اسلام، روياورد به فهم قرآن و شناخت مقام قرآن نيز در ميان مسلمانان فزونی گرفته است. با وجود تفاوت هايی که ميان طيف های مختلف اسلامگرا در اين دوره ديده می شود، محوريت دادن به قرآن کريم در فهم اسلام و بازخوانی تعاليم آن، از وجوه مشترک بين آنهاست.
تفکّر و توجهِ فیلسوفانه و منتقدانه به جهانِ اطراف همیشه یکی از مهمترین دغدغه های اندیشمندان در سرتاسرِ دنیا بوده است. چنین توجهاتی موجب میشود که موضوعات و مسائل بسیار زیادی برای یک اندیشمند به وجود بیاید که غالباً نیز به دلیل فاصلۀ این موضوعات با برنامه های پژوهشیِ در دستِ انجام، امکان پرداختنِ به آنها به شکل کامل و مستوفی وجود ندارد.