۱۳۹۶/۰۶/۲۹

زیارتگاه ­های شیعه در افغانستان

مقدمه

   افغانستان کشوری است در همسایگی ما که گفته می شود بیش از 99 درصد مردم آن مسلمان­ اند که از این تعداد 25 الی 30 درصد شیعه دوازده امامی،  حدود سه درصد اسماعیلی و باقی اهل تسنن ­اند.

۱۳۹۶/۰۶/۰۹

کاتب نسخۀ رجال کشی کیست؟

کهن ترین نسخۀ «رجال کشی» متعلق به قرن ششم هجری قمری است که کتابخانۀ آیت الله مرعشی از آن نگهداری می شود. این نسخه پیش از این در کتابخانۀ شخصی مرحوم حاج شيخ حسن مصطفوی صاحب انتشارات مكتبۀ بوذرجمهري در تهران بوده (الثقات العيون 310). وی نیز در تحقیق رجال کشی از این نسخه بهره برده است.

۱۳۹۶/۰۵/۱۸

وضعیت استثنایی (۶): تفاوت در تعاریف و جایگاه حقوقی وضعیت استثنایی

اعم از این که وضعیت استثنایی را مسأله ای سیاسی، یا در هر حال ورا-حقوقی بدانیم، دو دیدگاه کلی راجع به آن در در سنت ها و مکاتب حقوقی وجود دارد: یا وضعیت استثنایی در درون مرزهای نظم حقوقی جای می گیرد، یا آن که پدیده ای خارجی است.

۱۳۹۶/۰۵/۰۸

پیشینۀ وقف کتاب در سنت اسلامی

نخستین معنای لغوی وقف در زبان­های عربی و فارسی، ایستادن، ایستاده ماندن، ایستانیدن، قد برافراشتن، و بازداشتن است (دهخدا، 1377: ذیل واژه، آذرنوش، 1379: ذیل واژه)؛ اما در اصطلاح فقهی به معنی «عقدی است که ثمرۀ آن حبس کردن اصل، و رها کردن منفعت آن است» (محدّث نوری، 1408ق: ج14، ص47)،[1] و در این مفهوم، آن را به «وقف کردن بر مساکین چیزی را به راه خدا»، «آنچه را در تملّک کسی باشد، به راه خدا گذاشتن»، و گاه به معنیِ مطلق «عطا» تعبیر کرده‌اند (دهخدا، 1377: ذیل واژه).

۱۳۹۶/۰۴/۲۶

شرح الدر النظیم؛ یادگاری از عبدالعلی بیرجندی برای پارسی زبانان

مقدمه

 يکي از گونه هاي رايج تأليفات قرآني، «خواص الآيات والسور» نويسي است يعني برشمردن ويژگي­ها، فضايل و آثار آيات و سوره هاي قرآن کريم.

۱۳۹۶/۰۴/۱۸

چهار کتاب حدیثی امامیه و رواج اصطلاح «الکتب الأربعه»: نقدی بر دیدگاه اندرو نیومن

شیعه امامیه در رشته های مختلف دانش اسلامی از جمله در حوزۀ حدیث و روایت دارای تألیفات گرانسنگی است. از مهمترین کتابهای حدیثی امامیه چهار کتاب تألیفی در میانۀ سده های سوم تا پنجم هجری است که از آنها با عباراتی همچون «الکتب الأربعة» (کتابهای چهارگانۀ حدیثی) یا «الأصول الأربعة» یاد می شود.

۱۳۹۶/۰۳/۲۹

ضرورت بازسازی تاریخ فرهنگی مقبره بقیع به مثابه یک زیارتگاه کهن اسلامی

باید مقبره بقیع را یکی از کهن‌ترین مقبره های شناخته شده در جهان اسلام دانست. گرچه این مقبره در تاریخ فکر و فرهنگ مسلمانان به خصوص شیعیان همواره از جایگاه ممتازی برخوردار بوده است، اما دانسته نیست که چرا متناسب با این میزان از اهمیت و نقش‌آفرینی پژوهش‌هایی به این مقبره اختصاص داده نشده است.

۱۳۹۶/۰۳/۱۶

عصب شناسی الهیات و  نقشِ آن در شناختِ ادراکِ مفسرانه

عصب شناسی یکی از مهمترینِ علومِ شناختی محسوب میشود. در اواخر دهۀ 50 قرن بیستم شاهد دست-آوردهای اساسی ای در عصب شناسیِ شناختی بودیم.

۱۳۹۶/۰۳/۰۶

مهمترین آثار حدیثی زیدیه

به کوشش مرتضی سلمان نژاد

شايد آنچه که بيشتر از همه براي ما اهميت دارد، شناختن آثاري است که به هر حال به صورت خالص به عنوان آثار و تأليفات حديثي زيديه شناخته مي‌شوند که الان موجود هستند.

۱۳۹۶/۰۲/۲۵

نسخه ای بسیار کهن از امالی شیخ صدوق

کثرت استنساخ نسخه های کتاب های شیعی در دورۀ صفویه و حمایت های بسیار زیاد سلاطین صفوی جهت ترویج آثار شیعی برای تقویت پایه های حکومت شیعی، و از طرف دیگر غنیمت شماردن این فضا و بهره برداری خوب از آن توسط دانشمندان شیعه، سبب شد تا هزاران هزار نسخه از این دوره به ما به میراث برسد.

۱۳۹۶/۰۲/۱۸

حدیث و نقد تاریخی

با گسترش علوم انسانی معاصر و پدید آمدن روش‌های نوین نقد، معیارها و روش‌های جدیدی در نقد حدیث پدید آمده است. در رهیافت‌های نوین، نقد حدیث صرفاً به معنای جدا کردن حدیث صحیح از ضعیف نیست، بلکه نقد مفهومی گسترده‌تر دارد و به «مطالعه»، «تحلیل» و «تفسیر» متون شباهت پیدا می‌کند.

۱۳۹۶/۰۲/۰۵

وضعیت استثنایی (۵): بررسی مفهوم “وضعیت استثنایی” در قانون اساسی انگلیس و آمریکا

انگلیس

تنها آپاراتوس حقوقی در انگلستان که با وضعیت حصر قابل قیاس است، قانون نظامی است؛ اما این مفهوم آنچنان مبهم و غبار آلود است که به درستی آن را "نامی نگون بخت نامیده اند که برای توجیه اقداماتی با توسل به نظام رویۀ قضایی به کار می رود.

۱۳۹۶/۰۱/۲۶

مصیبتِ مسلمین: بازخوانی واکنش نیم قرن پیشِ مسلمانانِ پاکستان به تخریب بقیع

تخریب مراقد مطهر امامان شیعه و نیز شمار زیادی از اصحاب و اطرافیان حضرت رسول (ص) در بقیع، واکنش‌های بسیاری را در جهان اسلام برانگیخت

۱۳۹۶/۰۱/۲۲

تأملی زبان­شناختی در مسأله زبان قرآن

مطالعه کتابی در باب تاریخ زبانشناسی اوراقی انباشته از اعلام، اقسام و ارقام را پیش روی می­نهد که چه بسا خواننده­ی کم حوصله را بی تاب کند

۱۳۹۶/۰۱/۱۵

صدوق و مفید در «بحار الانوار» مجلسی – بخش دوم

به کوشش محمدرضا معینی

با توجّه به آنچه گذشت، اینک به بررسی موارد مهمّ‌ اختلاف‌ رأی صدوق و مفید، و نیز نظر و داوری مجلسی در این‌باره، می‌پردازیم: