۱۳۹۶/۰۱/۰۵

لایه های معناشناختی متن(۲): کارکردِ الگوی چامسکی در مطالعات قرآنی

در بخش اول این یادداشت به دو نگرش متفاوت به متن پرداختیم: نگاه تک ­لایه ­ای و نگاه چندلایه ­ای. همچنین بیان کردیم که نگاه تک لایه­ ای با انقلاب معناشناختیِ چامسکی به شکل ویژه ای مطرح گردد

۱۳۹۵/۱۲/۲۴

بافت‌گرایی جایگزین نص‌گرایی – بخش دوم

محمد ارکون: پژوهشگری پیشگام در تفکر اسلامی معاصر

محمد ارکون (2010-1928م) از اسلام‌شناسان روشنفکر و نامدار در دنیای اسلام معاصر بود. او در الجزایر به دنیا آمد و به لحاظ فرهنگی، بَربَر و فرانسوی و عرب به شمار می‌آید. پس از تحصیل در الجزایر، دکتری تخصصی خود را از سوربُن فرانسه دریافت کرد. ارکون به عنوان یک پژوهشگر پیشگام در تفکر اسلامی معاصر، در سطح وسیعی شهرت یافته است.

۱۳۹۵/۱۲/۱۶

جریان پرهیز از تفسیر و گریز به تدبر(۳): ملاحظات تدبرگرایی در تفسیر قرآن

به کوشش مرتضی سلمان نژاد

1. توجه به مباني اوليه فهم قرآن

نكته‌ مهمي که در رابطه با تفسير تدبري و گسست گرايي قابل ملاحظه است اينکه اين مفسرين ابتدا بايد چند مسئله کليدي و اساسي را براي خودشان حل کنند مانند: خودبسندگي قرآن در فهم، نظريه محكم و متشابه در قرآن و عرفي بودن زبان قرآن.

۱۳۹۵/۱۲/۱۰

من و تو در جهانی سیّال- بخش دوم: معضلات پیش روی اسلام در آمریکای شمالی

برگردان اشکان بحرانی؛ دانشگاه وندربیلت، ایالات متحده آمریکا

مشارکت و حضور در رسانه ها و فراورده های فرهنگی

مسلمانان امریکایی پرشتاب ترین گروه در حال رشد شهروندان در ایالات متحده را تشکیل می-دهند. در 1970، فقط 100000 مسلمان در امریکا بودند. تا سال 2006، تخمین های دقیق این شمار را بیش از شش میلیون نفر می داند. این رشد 60 برابری در اندکی بیش از 30 سال، موفقیتی خارق العاده را نشان می دهد.

۱۳۹۵/۱۲/۰۲

وضعیت استثنایی (۴): بررسی مفهوم “وضعیت استثنایی” در قانون اساسی فرانسه، آلمان و ایتالیا

بازگردان از لیلا چمن خواه

فرانسه

قانون اساسیِ فرانسۀ سال های جنگ جهانی دوم، مادۀ 16 وضعیت استثنایی را، که پیش تر دوگُل پیشنهادش را داده بود، تنظیم و قاعده مند کرد. مادۀ مزبور ناظر بر این بود که رئیس جمهور می تواند در موارد ذیل همۀ اقدامات لازم را انجام دهد.

۱۳۹۵/۱۱/۲۴

قدیمترین منبع حدیثی در ثواب زیارت حضرت معصومه ع و سنّت روایت آن

در رابطه با فضیلت و ثواب زیارت حضرت فاطمۀ معصومه (سلام الله علیها) و شهر قم معدود روایاتی به ما رسیده که معروف ترین آن حدیثی است مروی از امام رضا (علیه السلام) با عبارت: «مَن زَارَهَا فَلَهُ الجَنَّة» «کسی که او را زیارت کند بهشت بر او واجب می شود»، این حدیث از لحاظ سند و متن در اعلا درجۀ اعتبار قرار دارد.

۱۳۹۵/۱۱/۱۷

پروژه‌ی نقادی کانت – بخش چهارم

در درسگفتارهای منطق، کانت قوه ی حُکم را چونان یک تمثل پیچیده (تصور یک و دو) در یک آگاهی واحد توصیف می کند که در رابطه با تمثلات دیگر به وحدتی می رسند که می توان آن را به عنوان مفهوم در نظر گرفت.

۱۳۹۵/۱۱/۱۰

بافت‌گرایی جایگزین نص‌گرایی-بخش اول

روشهای تفسیر قرآن در گذر تاریخ اسلام، همواره تغییر و تکامل یافته‌اند. امروزه دو رویکرد بسیار متفاوت به تفسیر قرآن، که «متن‌گرا» (نص‌گرا: Textualist) و «بافت‌گرا» (Contextualist) نامیده می‌شوند، طرفدران بیشتری دارند.

۱۳۹۵/۱۱/۰۲

صدوق و مفید در «بحار الانوار» مجلسی – بخش اول

به کوشش محمدرضا معینی

مجلسی در «بحار الانوار » از مفید، همه جا با تکریم و بزرگداشت، یاد کرده و گذشته از نقل روایاتی که او از امامان در کتب حدیثی خود، مانند «مجالس» آورده، و نقل منقولات تاریخی او در «ارشاد» و «مسارّ الشیعه »، به آراء و بیانات کلامی وی، توجّهی خاصّ دارد و در زمینه های مختلف، آنها را نقل می کند.

۱۳۹۵/۱۰/۲۵

جریان پرهیز از تفسیر و گریز به تدبر(۲): مبانی جریان تدبرگرایی در تفسیر

به کوشش مرتضی سلمان نژاد

1. پيوست گرايي

مباني تدبر در قرآن ارتباط مستقيمي با بحث پيوست گرايي دارد، يعني اگر نوع نگاه ما به فهم قرآن يك نگاه پيوست گرا باشد و بخواهيم از سنت تفسيري تبعيت كنيم و تأملات جديدمان در امتداد تأملات تفسيري گذشته باشد، در آن صورت ديگر راهي براي عامه‌ مردم وجود ندارد كه با قرآن مواجه شوند و تدبر كنند، چرا كه عامه مردم با سنت تفسيري گذشته آشنايي نداشته و از همه مباحث مطرح شده توسط آنان آگاهي ندارند.

۱۳۹۵/۱۰/۱۹

لایه های معناشناختیِ متن – بخش اول: کارکردِ روی آوردهای اساسیِ معناشناسی در فهم متن

نگاه منظومه ای و کل نگر  به روی آوردهای متفاوت در معناشناسی و آگاهی بر کارکردهای اساسیِ هر یک از این روی آوردها، ابزاری تلفیقی و بسیار تاثیرگذار را برای فهم متون در اختیار پژوهشگران قرار خواهد داد.

۱۳۹۵/۱۰/۱۲

وضعیت استثنایی (۳): تاریخچۀ مفهوم

بازگردان از لیلا چمن خواه

در بررسی تبار وضعیت استثنایی در سنت های قانونی دولت های غربی، به تمایزی بر می خوریم میان نظام های [قانونی] ای که تفاوت هایشان در اساس روشن، اما در واقعیت مبهم است.

۱۳۹۵/۱۰/۰۴

من و تو در جهانی سیال – بخش اول

برگردان اشکان بحرانی؛ دانشگاه وندربیلت، ایالات متحده آمریکا

جهان دیگری ممکن است

ما فرزندان خداوند مجبور نیستیم در ترس، فقر، حقارت و خشم زندگی کنیم. راه‌های دیگری ممکن است و باید جست‌وجو شود. آن راه از اینجا با تک‌تک ما آغاز می‌شود. زمان، زمان صلح است، زمانی برای عزت‌نفس و زمانی برای تعیین سرنوشت خود؛ و آن زمان همین اکنون است.

۱۳۹۵/۰۹/۲۸

کتابی ناشناخته از ادیبی شیعی در قرن پنجم هجری

تاريخ علمی، سیاسی و اجتماعی «نیشابور» مهمترین شهر خراسان بزرگ، به پهنای تاریخ ایران وسیع و دامنه دار است، و در بسیاری از وقایع تاریخی ایران از آن یاد می شود. تلخیص های کتاب «تاریخ نیشابور» حاکم نیشابوری (ت 405 ق) دریچه ای است کوچک که گوشه ای از تاریخ درخشان علمی این شهر را به ما می نمایاند.

۱۳۹۵/۰۹/۲۲

جریان پرهیز از تفسیر و گریز به تدبر(۱): ویژگی های تفاسیر تدبری در عصر حاضر

به کوشش مرتضی سلمان نژاد

مقدمه

يكي از مباحثي كه به طور جدي در حوزه‌ مطالعات تفسير مطرح است و بدون توجه به آن نمي توانيم تحليلي جامع از مسيري كه تفسير در قرن حاضر طي كرده، داشته باشيم، جريان پرهيز از تفسير و گريز به تدبر است. اين جريان مدعي است که نمي خواهد وارد تفسير شود ولي جالب اينكه وقتي آثار آنها را بررسي مي کنيد متوجه مي شويد چيزي جز تفسير نيست.