همه
۱۳۹۵/۰۶/۱۶

تامّلی روش شناختی در منازعات پیرامونِ تحریف قرآن (۱): عقیم یا موجّه بودنِ استدلال ها

سالهاست که در لابلای متون، به رصد شیوۀ استدلال دانشمندان اسلامی و غیر اسلامی پیرامون موضوع "تحریف قرآن" پرداخته ام. اما همیشه با سوالات جدی ای روبرو بوده ام؛ سوالاتی که هیچ وقت پاسخی برای آن در میان این نزاع ها نیافته ام. این سوالات به اعتقاد نویسندۀ این سطور بسیار با اهمیت محسوب می شوند و بی توجّهی نسبت به آن ها می تواند موجب بی اعتباری استدلال ها به سود و یا به ضرر تحریف قرآن باشد.

۱۳۹۵/۰۵/۱۲

جستاری درباره مفهوم پیچیده وحی- بخش اول

شاید در تاریخ فرهنگ و اندیشه بشری مسأله‌ای را نتوان یافت که مانند پدیده «دین» ذهن بشر را چنین به خود مشغول داشته باشد. به‌درستی گفته‌اند که صورت‌های گوناگون ادیان در شرق و غرب چنان گوناگون‌اند که نمی‌توان برای دین تعریفی واحد به‌دست داد؛ اما دست‌کم می‌توان ادیان ابراهیمی را که به «ادیان غربی» نیز موسوم‌اند با مفهوم محوری و بنیادین «وحی» شناخت.

۱۳۹۵/۰۵/۰۸

اسلام پیشرو در آمریکا-بخش دوم

ترجمه اشکان بحرانی، دانشگاه وندربیلت، ایالات متحده آمریکا

اغراق نیست اگر بگوییم که یازده سپتامبر یکی از عظیم ترین معضلات پیش روی جایگاه مسلمانان در آمریکا از زمان تجارت برده ـ از آن سوی اقیانوس اطلس ـ تاکنون بوده  است. دستورعمل هایی که به نوزده تروریست داده شده بود آکنده از قرآن بود، از جمله اینکه کدام آیه های قرآنی و ادعیه در هر مرحله از فرایند حمله باید قرائت شود.

۱۳۹۵/۰۴/۲۵

در میان سنت و هویت: زیارت اربعین در عراق

زیارت اربعین نه تنها بر اساس روایات شیعه یکی از علائم مؤمنان به شمار می‌رود‏، بلکه در طول تاریخ اسلام‏، به عنوان یکی از اجزاء هویتی شیعیان تثبیت گردیده است. زیارت اربعین، اولین بار و چهل روز بعد از واقعه دشت کربلا‏، توسط جابر بن­ عبدالله انصاری، صحابی نامدار و دوستدار نام‌آشنای اهل بیت رسالت (ع)‏، آغاز گردید و به تدریج به یکی از عناصر مهم هویت شیعی تبدیل شد.

۱۳۹۵/۰۴/۰۲

اسلام پیشرو در آمریکا-بخش اول

ترجمه اشکان بحرانی، دانشگاه وندربیلت، ایالات متحده آمریکا

این جستار ترجمه ای است از یک مقاله در کتاب:

A Nation of Religions: The Politics of Pluralism in Multi-religious America, edited by Stephen Prothero, 2006, The University of North Carolina Press, pp. 43- 59.

۱۳۹۵/۰۴/۰۱

تعذیب یهود در قرون وسطی: مطالعه تطبیقی مارک کوهن درباره وضعیت زندگی یهود در سرزمین‌های مسیحی و اسلامی

بیشتر از یک سال پیش کتاب مشهور مارک کوهن ـ استاد دانشگاه پرینستون ـ درخصوص شکنجه و تعذیب یهودیان در قرون وسطی را مطاله نمودم. وی در این کتاب به مقایسه زندگی یهودیان در اروپا و منطقه مغرب عربی به طور همزمان می‌پردازد و تلاش می‌کند که پاسخی برای این پرسش که وضعیت زندگی یهودیان در کدام سرزمین ـ مسیحی یا اسلامی ـ بهتر بوده است بیابد. وی در مجموع نتیجه می‌گیرد که وضعیت زندگی آنان در سرزمین‌های اسلامی به مراتب بهتر بوده است.

۱۳۹۵/۰۳/۲۷

گفتمان عصری و مطالعات میان رشته ای قرآن کریم

به اهتمام مرتضی سلمان نژاد

در طی يک و نيم سده اخير، همگام با برآمدن جريان های اسلامگرا و گرونده به بازگشت به ارزش های دينی در جهان اسلام، روياورد به فهم قرآن و شناخت مقام قرآن نيز در ميان مسلمانان فزونی گرفته است. با وجود تفاوت هايی که ميان طيف های مختلف اسلامگرا در اين دوره ديده می شود، محوريت دادن به قرآن کريم در فهم اسلام و بازخوانی تعاليم آن، از وجوه مشترک بين آنهاست.

۱۳۹۵/۰۳/۱۵

مانیفست توحش در فقه داعش

گروه داعش یا «دولت اسلامی» به عنوان گروهی منشعب از جریان «سلفی جهادی» در پیشبرد اهداف خود بر پایه های فکری و ایدئولوژیک استوار بوده است. بر این اساس از دو کتاب به عنوان مراجع راهبردی و فقهی این گروه یاد می شود.

۱۳۹۵/۰۳/۱۵

امکان خوانش گفتمانی متون دینی

از همان روزهای اوّل که با مفهوم پیچیده گفتمان آشنا شدم. به این فکر می کردم که گفتمان یعنی چه؟ و اصلا به چه دردی می خورد؟ خوشبختانه و یا شاید متاسفانه این واژه این روزها در لباس کلیدواژه بسیاری از مطالعات و پژوهش های علوم انسانی ظاهر شده است. بهره گیری از این مفهوم را در مطالعات امروز می توان نوعی «مد» پژوهشی انگاشت. مُدی که به نظر می رسد به درستی دانسته و دریافته نشده است